De titel van je boek is vaak de eerste introductie die een lezer krijgt. Gepaard met een sterke omslag moet een titel aandacht trekken, nieuwgierigheid opwekken, je boek omschrijven, mensen willen lezen en lezers hun boekenspaarpot voor het boek leeggooien. Maar waar begin je dan met zo’n titel?
Laat ik deze blog met tips beginnen door eerst iets belangrijks te benadrukken: Elk schrijfproces is anders. Dat heb ik wel gemerkt bij de negen boeken en losse verhalen die ik ooit geschreven heb. Soms kwamen de titels van boeken nog voor ik een idee en een plot had. In een enkel geval moest ik de Nederlandse woorden die ik had omgezet naar het Latijn en voor oma’s biografie hebben we een maand gebrainstormd tot we een quote besloten te gebruiken. De titel voor mijn laatste boek, mijn fantasy manuscript, had juist weer wat brainstormoefeningen nodig voor de titel eindelijk logisch klonk.
Hoe bedenk je een titel voor je boek?
Stap 1 – schrijf je boek
De meest logische stap is natuurlijk om eerst het boek te schrijven. Wanneer alle hoofdstukken eenmaal staan wordt alles een stuk duidelijker. Bepaalde situaties klinken niet meer zo vaag als dat ze voorheen deden toen je het plot beschreef.
Stap 2 – gebruik je outline
Wanneer je een boek plot, schrijf je soms weleens je hele boekidee op in een enkele zin. Door deze in stukjes te hakken kom je ook al tot een titel. Gooi het om, vertaal het naar een andere taal, schrijf het daarna nog eens op.
Stap 3 – verwijs naar een locatie, situatie of persoon
Als ik naar de boeken in mijn boekenkast kijk, is dit een wederkerend thema. Het eerste boek dat ik ooit las, heet de GVR, de Grote Vriendelijke Reus. Een ander boek met een naam erin is die van Nanda Roep, Tanja’s Song. In totaal heb ik negen boeken in mijn boekenkast staan die een locatie symboliseren: Circus Cesaria van Sanne Hillemans, Voorbij het Wederwoud van Valentijn Ringelberg en ook Stad van Beenderen van Cassandra Clare (en de andere vijf boeken). Een voorbeeld voor het boek met de situatietitel is 54 Minuten van Marieke Nijkamp. De titel van mijn fantasy manuscript kwam tot stand door een locatie te combineren met een voorwerp.
Stap 4 – benoem een belangrijk voorwerp
Deze tip hoeft niet letterlijk ingezet te worden. Zo kan de titel van Het hart van de Adelaar van Emmelie Arents ook meerdere manieren begrijpen worden, net als Dodenrit van Maggie Stiefvater. De boeken van Julie Kagawa en Victoria Aveyard benoemen ook allemaal een voorwerp: Ziel van het zwaard, Glass Sword en King’s Cage zijn daar goede voorbeelden van.
Stap 5 – werk met een citaat
Toen Joke en ik research deden naar titels en omslagen voor biografieën zagen we hoeveel van dit soort boeken voor de omslag een portretfoto had en de titel altijd de naam van de persoon was. Daardoor besloten we ons boek ook ‘Jo’ te noemen, maar alleen ‘Jo’ vonden we een beetje weinig. Tijdens het hele schrijfproces vertelde oma een heleboel over leven. Zo zei ze soms dingen zoals ‘ik ga hier van mijn leven niet weg’ die we als titel voor deel drie in het boek hebben gebruikt. De titel van het boek, Hier heb je ’n schrepel en daar kan je beginnen, is achteraf ook een citaat geweest. Wil je weten wie dat gezegd heeft? Dan moet je oma’s biografie bestellen.
Een titel komt er niet zo gemakkelijk als je bij het brainstormen minder dan vijf mogelijkheden op schrijft. Die komt er juist door alle mogelijkheden te hebben besproken.
Over een titel gesproken, ik heb een boeken nieuwtje…
De titel van mijn non-fictie boek dat in september uitkomt heeft een titel. In ‘de Brief van Femke’ die op 5 april in je inbox beland, ligt ik alvast de tip van de sluier op en vertel ik alvast wat over de titel. Schrijf je hieronder in voor ‘de Brief van Femke’ en wees als eerste op de hoogte.
Liefs,
Femke
