Weet waar je over schrijft of schrijf over wat je twee – dit zijn twee manieren om je boek te schrijven. Om te weten waar je over schrijft, is onderzoek doen naar de onderwerpen heel belangrijk. Research voor je boek doe je zo.
Ik heb weleens gelezen dat je als schrijver alleen maar mag schrijven over de onderwerpen die je weet of ervaring in hebt. Daar ben ik het niet helemaal mee eens. Je mag over alle onderwerpen schrijven, maar je moet wel oppassen met belevingssituaties. Schrijven over de dingen die je wel weet? Goed zo. Schrijven over situaties waarin jij niet in de schoenen van de andere persoon stond? Doe het óf niet óf doe ontzettend veel onderzoek.
Hoe doe je research voor je boek?
Onderzoek voor je boek doen kan op allerlei manieren. Hieronder geef ik je de manieren waarop ik voorheen research heb gedaan. Deze manieren werkten voor meerdere genres, zo schreef ik ooit een middeleeuws verhaal, meerdere fantasy boeken, een biografie en business non-fictie.
Research voor je boek start met een onderzoeksvraag. Wat wil je weten? Gaat het over een specifiek onderwerp of doe je meer research voor inspiratie en kunnen alle webpagina’s je erbij helpen? Zodra je weet wat je nodig hebt, of beter gezegd: wat je boek/plot/verhaal nodig heeft, kan je gerichter gaan zoeken.
Zo doe je research voor je boek:
- Interviews afnemen
Dit heeft ons het meest geholpen bij het schrijven van mijn debuut, oma Jo’s biografie. Maandelijks zaten we een zondag bij oma en vroegen we haar over alles dat met de drie gebeurtenissen in haar leven te maken hebben. Omdat onze oma weduwe is, was zij eigenlijk ons enige aanknopingspunt voor het boek. Althans, dat dachten we. We interviewden ook oma’s jeugdvriendin en naamgenoot Jo en haar broer ome Frans. Hun verhalen hebben het boek zoveel meer dieptegang gegeven. We leerden meer over oma’s nieuwsgierigheid en over mijn opa’s eigenwijsheid, haha. Interviews geven je een echt kijkje in iemands leven, in hun beleving en ervaring. Het maken het persoonlijker en minder eenzijdig. Zo neem ik voor mijn nieuwe non-fictie boek meerdere interviews af om jou zoveel mogelijk inzichten te geven. - Musea bezoeken
Heeft je boek historische of kunstzinnige thema’s? Dan is het bezoeken van een museum een goede manier om onderzoek te doen. In Nederland zijn er volgens de Museumvereniging meer dan 400 musea die zijn aangesloten bij de Museumvereniging (2017). Afhankelijk van je definitie zijn er, volgens een coördinator van het CBS meer dan 700 musea in Nederland (2016). Daar zit vast wel een museum tussen die aansluit bij de thema’s of locaties van jouw boek. Zelf bezocht ik eerder het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden voor mijn fantasy manuscript met Egyptische invloeden. Het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk was een van de musea die we bezochten voor oma’s biografie om een beeld te krijgen van de ramp in 1953. - Duik de bibliotheek in
Je kan nieuwe boeken bij een boekhandel kopen, maar je kan ook een bibliotheek bezoeken om alle antwoorden op je vragen te krijgen. De bibliotheek van Rotterdam heeft bijvoorbeeld zo’n zes, zeven grote verdiepingen. Dat niet alleen, vaak hebben ze ook een groot krantenarchief. - Ga naar een stadsarchief
Dat brengt me bij de volgende manier om research te doen. Ben je weleens bij het stadsarchief geweest? Het is bijzonder cool, kan ik je zeggen. Tijdens het onderzoek voor oma’s biografie hebben we meerdere documenten opgevraagd, waardoor we onze stamboom tot ver begin 1600 konden aanvullen. Bij een stadsarchief vind je vaak ook oude plattegronden die je kunnen helpen met historische feiten, maar ook met worldbuilding. - Maak een stedentrip
Wanneer we weer mogen vliegen en het veilig is om op vakantie te gaan, wil ik naar Rome om het Colosseum te bekijken. Edinburgh heeft me ook veel inspiratie gegeven. Maar een stedentrip hoeft natuurlijk niet naar het buitenland te zijn. Nederland heeft ook hele bijzondere steden, vaak met veel meer geschiedenis dan je zou denken. Stap eens op de trein, of zelfs al op de fiets naar het volgende dorp, en verplaats je in een toerist. Je zal merken dat je de stad opeens op een andere manier gaat bekijken. - Vraag het Google
Google heeft eindeloos veel zoekresultaten, maar pas op met Wikipedia. Hoewel de informatie op Wikipedia vaak wel klopt, is het een platform waar iedereen de pagina kan aanpassen. Het is heel makkelijk om er verkeerde informatie te gebruiken. Wikipedia kan je wel gebruiken als je alleen inspiratie zoekt en wil lezen, maar wanneer je het echt als een bron wilt gebruiken, zorg dan dat je eerst dieper onderzoek doet om het platform te ondersteunen met minstens een tweetal andere bronnen. Ik gebruik Wikipedia alleen maar voor mythologie-research als ik wil lezen en inspiratie voor verhaallijnen wil opdoen. - Lees wetenschappelijke artikelen
Een andere optie is altijd wetenschappelijke artikelen. Als je op de universiteit zit moet je wellicht al best veel van dit soort artikelen lezen, maar ze geven je in elk geval wel een duidelijk overzicht van een onderwerp. - Bezoek evenementen demonstraties
Om terug te komen op mijn eerdere statement met een belevingssituatie, is het belangrijk om rekening te houden met anderen. Wees voorzichtig met wat je zegt, want je schetst al snel een verkeerd beeld voor een groep met mensen die het niet zo zien. Bezoek evenementen waar belangrijke, sociale thema’s besproken worden. Ga een stapje verder en bezoek demonstraties zoals de Women’s March of een Black Lives Matter demonstratie. Als dit een van je onderwerpen is, gaat deze manier van onderzoek heel goed gepaard met interviews. - Proef, ruik en voel
Misschien wel de leukste manier van onderzoek doen is je aan de cuisine van het land te wagen. Je kan simpel beginnen, zoals in de sfeer van Emily in Paris met crêpes en makarons. Maar het kan ook een stap verder. Probeer de Indische of Mexicaanse keuken, test delicatessen uit, eet op andere manieren. Ze zeggen dat liefde door de maag gaat, maar een boek wordt sterker door de kleinste details. Dat zit hem ook in het soort eten.
Als je nu nadenkt over je huidige project, waar zou jij dan research voor doen? Of waar heb je eerder research voor gedaan? Laat het me in de reacties weten.
Liefs,
Femke