Wat is de basis van een goed verhaal? Een verhaal komt vaak tot stand door een probleem, vraagstuk, zoektocht of andere belangrijkste situatie. Je begint bij het begin en de weg naar het einde, van A tot Z, is het begin van je plot. Een boekenplot is het plan, de structuur van wat er in je boek afspeelt. Zo plot je jouw boek.
Een verhaal begint uiteraard bij een idee. Als iemand mij vraagt waar ik mijn inspiratie vandaan haal, stuur ik ze de deur uit. Niet omdat ik niet wil antwoorden, maar omdat daar het antwoord is. Ik haal namelijk inspiratie uit het dagelijks leven. Zo hebben wij een kerk in het dorp staan en dat was inspiratie voor een van mijn eerste boeken. Ik zie de manier waarop mijn oma heeft geleefd en boem, nog meer inspiratie. Op vakantie in Schotland liep ik langs een verlaten en akelig lege begraafplaats, het leek wel een kasteelruïne, en boem, er zitten weer verhalen in mijn hoofd. Misschien kijk je mij nu wel aan en denk je, ik zou haar de klas uit willen zetten want het is saai – en dat is helemaal oké, maar ook dat is een idee voor een verhaal.
Waar begint het plotten van je boek?
Verhalen ontstaan door het doordenken van situaties. Deze laten uitklappen en openvouwen. Wat gebeurt er als ik dit doe? Wat gebeurt er als ik A zeg in plaats van B? Het hoeft maar iets kleins te zijn en je hebt al een plot.
Maar in enkele gevallen begint een verhaal niet met een plot. Dan blijft het idee weg en heb je alleen een personage met een bijzondere naam of een locatie die op het Colosseum in Rome lijkt. Ook dan is de volgende stap jezelf afvragen wat er allemaal kan gebeuren. Stel jezelf de vijf w-vragen af. Wat kan er gebeuren? Wie kennen deze persoon? Waarom is deze persoon in een verlaten Colosseum? Waar in het Colosseum staat ze, in de verboden sectie? Wat doet ze daar? Hoe is ze daar gekomen? Wanneer gaat ze daar weg? Wanneer wordt ze betrapt? Wordt ze wel betrapt? Als je een personage met een doel en een obstakel hebt, dan ben je al een heel eind op weg. Dus de eerste stap is het uitbreiden van het idee dat je nu al hebt. Alsof je een prop papier terug openvouwt, of heel anti-romantisch een roos kaalplukt of zelfs een ui laag voor laag ontleed.
Plotten is dus het ontwikkelen van een idee of een personage dat je al hebt. Plotten is de weg tussen twee scènes betegelen, om ervoor te zorgen dat je van A naar B kan gaan. Een boekplot is de structuur van je verhaal en die structuur kan je makkelijk indelen door een outline te gebruiken.
Dit is de manier van outlinen die ik gebruik
Deze outline bestaat uit zeven plotpoints. Je begint met 1%, je vertelt over het normale leven en gaat vervolgens naar de 10% – dat is het moment waarop je personage wordt aangespoord om het avontuur te beginnen. Op 25% is het eerste moment van geen terugkeer, op 37% wordt het spannend en op 50% verandert alles voor je personage. Dan zit je echt in het midden van je boek. Bij 62% wordt je personage opnieuw door spanning verrast, bij 75% is er geen weg meer terug en op 90% is de climax van het verhaal en zwakt het langzaamaan weer af en begint het nieuwe leven. Tenzij je boek het eerste deel van een duologie, trilogie of een meerdelige serie is. Dan ga je verder waar je was gebleven. Lees meer over mijn outline manier in mijn blog over outlinen.
De schrijfopdracht van vandaag: plot je boek door vragen te stellen
Vraag jezelf af wat er allemaal in je boek kan gebeuren. Stel jezelf alle wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe-vragen die je maar kan bedenken. Zo baken je een situatie en wereld af van wat er wel en niet kan gebeuren in je verhaal. Dat kun je als basis gebruiken bij plotten!
Liefs,
Femke
